شعر معاصر نیازمند ویرایش است، ترجمه شعرنو آسان نیست - وبلاگ سفر

به گزارش وبلاگ سفر، ناصر نیکوبخت در گفت وگو با خبرنگاران ، اظهار کرد: ویراستاری شعر کلاسیک که دارای وزن عروضی است کار آسانی نیست؛ چراکه شاعر دارای اختیاراتی است و می تواند اجزای کلمات را پس وپیش کند؛ بنابراین ویراستاری شعر کلاسیک اغلب در اصلاح املای کلمات عربی و ناآشنا با فکر خلاصه می گردد.

این ویراستار و استاد زبان و ادبیات فارسی بعلاوه به مسئله نشانه گذاری متون ادبی و شعر اشاره نمود و شرح داد: تا پیش از مشروطه شاعران ما با نشانه گذاری بیگانه بودند و احتیاج چندانی هم به ویرایش احساس نمی شد. ضمن اینکه شاعران کهن ما خود معیار سخندانی و صحیح نویسی بوده اند و تنها کسی می توانست نقش ویراستار آنها را ایفا نماید که خود شاعری سخنور و دارای حکمت و دانش بالاتری باشد. خطا گرفتن بر یک ادیب سخندان کار دشواری بود و هرکس از عهده بیرون نمی آمد.

نیکوبخت به شرایط شعر امروز اشاره نمود و گفت: امروز به علت کثرت رسانه ها شعر عمومیت یافته و اغلب شاعران جوان نیز پروای درست نویسی ندارند. با نوعی شلختگی در واژگان و ساختار اشعار معاصر مواجهیم که حتی لایه هایی از آن در شعر شاعران مجرب نیز دیده می گردد. به عنوان نمونه می توان به استعمال اشتباه کلمه سازوکار به جای ساز کار و مدنظر به جای مطمح نظر اشاره نمود؛ بنابراین نیکوست که از هنر و تخصص ویراستاران ادبی استفاده گردد.

وی در عین حال بر مسئله فردیت و سبک فردی شاعران نیز تأکید کرد و اضافه نمود: گاه بعضی افراد در جامه ویراستار ظاهر می شوند ولی به جای اینکه تسهیل نماینده رابطه ناشر و شاعر و بهبود دهنده شرایط شعر باشند، با بعضی دخالت های بیجا و غیرحرفه ای خود، اثر را بدخوان می نمایند.

این ویراستار بعلاوه گفت: کسی که وارد عرصه ویرایش ادبی می گردد باید در گام نخست بسیار اهل مطالعه ادبی باشد تا برترین کلمات را برابرنهاده کند. بعلاوه باید فن ویرایش لفظی و محتوایی را کاملا بشناسد.

این استاد زبان و ادبیات فارسی بر دشواری ترجمه شعر نیز تأکید کرد و گفت: شعر دارای بار عمیق عاطفی و فرهنگی است و ترجمه آن اغلب نمی تواند تمام احساس و اندیشه شاعر را منتقل کند. هر کلمه در شعر دارای بار معنایی خاص خود است ولی در فرهنگ هر کشور می تواند چندین معنا و مترادف داشته باشد؛ بنابراین ترجمه شعر نو نیز آسان نیست.